Thiền sư Thích Nhất Hạnh trong một lần đồng chủ trì trai đàn bình đẳng chẩn tế ở Sài Gòn khi về thăm Việt Nam.
Nhà vận động nhân quyền và tự do tôn giáo đề cập vụ việc Hòa thượng Thích Nhất Hạnh và tăng đoàn Làng Mai đã bị nhà nước Việt Nam phản ứng thông qua vụ hàng trăm tăng sinh và giáo thọ của Làng bị chính quyền trục xuất ra khỏi Tu viện Bát Nhã ở tỉnh Lâm Đồng hồi tháng 9/2009, chỉ một năm sau khi Thiền sư Nhất Hạnh có liền ba chuyến về nước hoằng pháp trong các năm 2005, 2007 và 2008.
Ông Võ Văn Ái đưa ra bình luận vụ Bát Nhã nguyên nhân gây gián đoạn quan hệ giữa Làng Mai và chính quyền Việt Nam:
"Trong từ ngữ mà người Việt hay nói gọi là 'vắt chanh bỏ vỏ' đó, thực ra Hòa thượng Nhất Hạnh đã có đơn xin với Bộ Văn hóa Hà Nội xin về từ năm 2000, và ông đã đưa tất cả những bài mà ông sẽ thuyết pháp cho Bộ văn hóa xem, thoạt đầu họ có hứa hẹn gì đó, nhưng đến phút chót, họ không cho về.
"Nhưng năm 2005 thì họ cho về là bởi vì lúc đó Việt Nam bị đặt vào trong danh sách CPC (các quốc gia gây lo ngại đặc biệt), thành ra danh sách đó làm phiền nhà nước cộng sản lắm, thì nhà nước cộng sản mới dùng chiêu bài để rút tên mình ra khỏi danh sách CPC bằng hai sự kiện".
Và nhà hoạt động đề cập việc Hòa thượng Nhất Hạnh được cho phép về thăm Việt Nam và thuyết giảng về phật giáo và giáo lý Làng Mai, cũng như việc nhà nước cho thả tự do một số ít nhân vật Phật giáo được cho là trực tiếp hay gián tiếp liện hệ với Giáo hội Phật giáo Việt Nam Thống nhất trước 1975.
Trong số đó, theo ông Võ Văn Ái, có hai vị đã bị kết án tử hình từ năm 1988 là Thượng tọa Tuệ Sỹ và Thượng tọa Trí Siêu (tức Thiền sư, Giáo sư Lê Mạnh Thát) và chính quyền tổ chức một hội thảo về Phật giáo Quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh.
"Tất cả những cái đó để chứng minh cho Hoa Kỳ biết rằng không hề có đàn áp Phật giáo, và khi mà họ làm xong nhiệm vụ, khi mà Tổng thống (George W.) Bush đến Hà Nội cuối năm 2006, vào tháng 11, để dự Hội nghị APEC, thì món quà mà Tổng thống Bush đem về là rút Việt Nam ra khỏi danh sách CPC.
"Khi đã làm xong công tác thành công, thì họ không cần đến người mà họ dùng trước nữa, 'được cá thì quên nơm', 'được chim thì quên ná', thành ra khi họ dùng xong rồi, thì họ không xem là gì cả, vì nếu họ tiếp tục, thì pháp môn Làng Mai sẽ phát triển từ từ ở trong nước, và điều đó Đảng Cộng sản không có thích.
"Bởi vì họ không tôn trọng tôn giáo, thành ra khi họ dùng xong việc, thì họ bỏ thôi, có gì đâu, đấy là vấn đề rất dễ hiểu," nhà nghiên cứu Phật học và hoạt động nhân quyền nêu quan điểm.
Mời quý vị theo dõi phần đầu cuộc trao đổi gồm hai phần giữa BBC với nhà nghiên cứu Phật học từ Paris, Pháp, tại đây.
 http://www.bbc.co.uk/vietnamese/multimedia/2015/05/150503_vovanai_langmai_part2